شاهنامه حکيم ابوالقاسم فردوسي که ميراثي ارزشمند در تاريخ کهن ايران محسوب مي شود، سال هاست که به عنوان اثري ماندگار در کشور هاي مختلف جهان از جمله روسيه مورد تحليل و بررسي قرار مي گيرد

سرويس فرهنگي برنا:

شاهنامه حکيم ابوالقاسم فردوسي ميراثي ارزشمند در تاريخ کهن ايران محسوب مي شود.

از روزي که شاهنامه حکيم ابوالقاسم فردوسي به زبان هاي متعدد ترجمه شده با اينکه ظرايف فکري و هنري شاهنامه در ترجمه به زبان هاي ديگر ،انتقال پذير نبوده و با اينکه شاهنامه، آيينه فرهنگ ملتي بوده که با تمدن ملت هاي ديگر و آداب و رسوم آن ها فرق هاي اساسي داشته ، عظمت شاهنامه و قدرت آفرينندگي فکري و هنري فردوسي کار خود را کرده است.

اديبان سراسر جهان پيام هاي انساني و لطيف انديشه فردوسي را نيک در يافته اند و آن را به عنوان ميراث جاودان فرهنگ بشري معرفي کرده اند. افرادي نيز شاهنامه را همپايه بزرگترين شاهکار هاي ادبي و فکري جهان مي دانند . از اين ميان دانشمنداني که از بند تعصب رسته بودند ، آن را برتر از همه دانسته اند.

در اين بين اديبان و ايران شناسان روس نيز از فردوسي و شاهکار ادبي وي غافل نبوده اند و به ترجمه و تحليل اين ميراث گرانقدر پرداخته اند.

از او اسط قرن 19 پژوهش ها در بخش هاي گوناگون زبان شناسي ، ادبيات و هنرشناسي ايراني در روسيه گسترش بي سابقه اي پيدا مي كند و مطالعه علمي و ترجمه شاهنامه فردوسي آغاز مي شود.

در سال 1849 آقاي" ژوكفسكي "قسمتي از شاهنامه ي فردوسي يعني داستان رستم و سهراب را از روي ترجمه آلماني آن كه توسط آقاي "روكرت" ايران شناس معروف آلماني انجام شده بود، به زبان روسي ترجمه كرد.

"گاستاد نازاديانتس" در كتاب تاريخ ادبيات فارسي كه در سال 1851 منتشر شده فصلي به شاهنامه فردوسي و اهميت آن در ادبيات ايران و جهان اختصاص داد.

همچنين آقاي" زينويف" در سال 1855 كتابي در زمينه شعر حماسي ايران نوشته و در آن به مطالعه شاهنامه فردوسي هم پرداخته است.

او لين ترجمه شاهنامه فردوسي از روي متن اصلي آن توسط فردي به نام " كريمسكي" و در سال هاي 1896-1895 انجام شده است. ولي چون زبان مادري اش اوكرايني بوده شاهنامه را نه به زبان روسي بلكه به زبان او كرايني ترجمه كرده است. در سال 1905 "سوكولف" قسمتي از شاهنامه را به زبان روسي برگردانيد.

"برتلس" خاور شناس بزرگ روس معتقد است مادام که در جهان مفهوم ايران و ايراني وجود دارد ، نام پر افتخار شاعر بزرگ، "حکيم ابوالقاسم فردوسي" که تمام عشق سوزان قلب خود را به وطن خويش وقف کرده بود، جاويد خواهد ماند.

وي معتقد است فردوسي شاهنامه را با خون دل نوشت و به اين قيمت ، خريدار محبت و احترام ملت ايران به خود گرديد.

برتلس از دانشمندان دوران کمونيست روسيه است و همين شرايط باعث شده که علاقه بسيار زيادي به داستان "ضحاک" داشته باشد.

وي با مطالعه داستان رستم و سهراب معتقد است سهراب با علاقه فراوان در پي پدر بوده تا در کنار رستم به جنگ کيکاووس رود و او را از تخت سلطنت کنار بگذارند و پس از آن با متحد شدن با رستم به جنگ پادشاه تورانيان بروند و با شکست وي ايران و توران را به يک کشور متحد تبديل کنند و تهمينه مادر سهراب را که بسيار رنج ديده، به تخت سلطنت بنشانند.

"پوشکين، لئو تولستوي، فت و ماياچوفسکي" از جمله شاعران روسيه هستند که ارادت خاصي به فردوسي داشته در اشعار خود از شاهنامه الهام گرفته اند.

"لئو تولستوي" مطالعه زيادي در زندگي فردوسي داشته تا آنجا که برادر خود را به دليل شباهت زياد به

فردوسي، "فردوسي" صدا ميزده است.

در اشعار پوشكين‌ مي‌ توان‌ تفكر فردوسي‌ را دريافت‌، پوشكين‌ در شعر خود چنين مي گويد:

بخود كاخي‌ بنا كردم‌ كه‌ دست‌ آن‌ را نمي‌ سازد

علف‌ هرگز نپوشد راه‌ مردم‌ را به‌ آن‌ محضر

اين شعر شباهت‌ بسياري‌ به‌ شعر فردوسي‌ دا