"اكنون كه غربزده‌ها جامه از تن مي‌كنند تا پوست خود را در آفتاب تيره سازند، تو اي ايلياتي سيه‌چرده، سياهي خود را به رخ آنان بكش و آنگاه كه از كاخهايشان صداي هلهله آميخته با جاز برمي‌خيزد، به كوري چشم دشمن، تو اي چوپان قشقايي، ني‌لبك بزن و با زبان خالصت سخن بگو، بگذار هرچه باداباد! " 

شناخت و تحقيق در موسيقي ايل قشقايي به دليل گستردگي و قدمت تاريخي و معنويت پربارش احتياج به تلاش و تقلاي موسيقيدانان سنتي دارد. چه! آهنگهاي ايل قشقايي را مي‌توان همگام با رقص و شادي «واسونكها» ماتم و عزا «كاكام‌هاي» شور و هيجان «كوراغلو»، عشق و شوريدگي «غريب و صنم» هجراه و دربدري «گدن آغورائل» اوج سوز و گداز «گرايلي و خاور»، رزم و حماسه «جنگنامه» خواند و اجرا كرد. و همه اين فريادها را از نواي ضعيف ني‌لبك چوپان گرفته تا آواي رساي ساز و آواز نوازندگان در كوه و دشت مي‌تواند، نمايي از هنر جاودانه اين ايل باشد.

    موسيقي تاريخ ايل است. شناسنامه قومي پرآوازه است. شرح رويدادهاي كوچك و بزرگ ايل است. ماجراي ناكامي‌ها، پيروزي‌ها، غم‌ها، دلتنگي‌ها و شاديهاي كوچندگان اين ديار است.

    موسيقي قشقايي تولد هنري است كه نُت‌هاي آن را طبيعت، گل و بلبل، كوه و دشت، رود و مرغزار، سختي و مشقت، دلهاي پاك و بي‌آلايش، احساسات انساني و بالاخره مردمي كه جز به صفا و سادگي فكر نمي‌كنند نوشته‌اند.

    موسيقي قشقايي يادگاري است از معنويت انسانهاي گمنام كه، جز اين، از خود هيچ نشانه‌اي نگذاشته‌اند. موسيقي ايل آواي شيطاني نيست، زمزمه آرام و دلنشين خدايي است كه گاه لبخند اميد بر لب مي‌آورد و گاه موجب تسلي آلام دروني مي‌شود.

    موسيقي قشقايي هنوز به فرهنگ غرب و شهر آلوده نشده و هنوز هم سر صحبت با كوه و دشت دارد.