قسمت دوم:
پدرش حضرت موسي بن جعفر (عليه السلام) امام هفتم مستغني از توصيف و تمجيد است و اما مادرش ام ولد و نامش نجمه خاتون و به اسامي تکتم (بر وزن محکم) و طاهره و ام البنين و... نيز ناميده شده است. در شرح حال مادرش که کنيزي از باختر بود رواياتي نقل شده است که ما دو روايت را به شرح زير مي نگاريم:
روايت اول:
کليني در کافي و هم چنين شيخ مفيد در ارشاد از هشام بن احمر نقل مي کنند که حضرت بن موسي بن جعفر (عليه السلام) به من فرمود: آيا خبر داري که کسي از برده فروشان مغرب (به مدينه) آمده باشد؟
گفتم: خير
فرمود: چرا آمده است. بيا نزد او برويم...
پس آن جناب سوار بر مرکب خود شد و من نيز سوار شدم تا به محل معهود رسيديم و ديديم مردي بردگاني چند همراه داشت.
به او گفتيم بردگانت را به ما نشان بده و او هفت کنيز آورد که حضرت هيچ يک را نخواست و فرمود: کنيز ديگري بيار.
برده فروش گفت جز يک کنيز بيمار کنيز ديگري ندارم.
حضرت فرمود: چه اشکالي دارد که آن را به ما نشان دهي؟
برده فروش امتناع کرد و حضرت نيز برگشت و فردا مرا فرستاد و گفت آن کنيز را به هر قيمتي بفروشد خريداري کن.
من پيش او رفتم او بهائي را براي کنيز تعيين کرد و گفت کنيز را به کمتر از اين مقدار نفروشم. گفتم به همان قيمت او را خريدارم.
گفت: از آن تو باشد اما بگو ببينم آن مردي که ديروز با تو بود چه کسي بود؟
گفتم: مردي ازبني هاشم بود.
گفت: از کدام خانواده بني هاشم؟
گفتم: بيش از اين اطلاع ندارم.
گفت: پس من داستان او را برايت بگويم. من او را از دورترين نقاط مغرب زمين (افريقيه) خريدم. زني از اهل کتاب که به ما برخورد گفت : اين دختر پيش تو چه مي کند؟ گفتم او را به کنيزي براي خود خريده ام گفت : سزاوار نيست که اين کنيز در نزد چون تو کسي باشد. بلکه سزاواراست که نزد بهترين مرد روي زمين باشد که پس از مدت کوتاهي پسري زايد که در مشرق و مغرب زمين مانندش متولد نشده باشد.
هشام مي گويد: من او را پيش امام بردم و دير زماني نگذشت که حضرت رضا (عليه السلام) از او متولد گرديد. (1)
روايت دوم:
شيخ صدوق در عيون اخبار الرضا (عليه السلام) نقل کرده است که حميده خاتون مادر امام موسي کاظم (عليه السلام) کنيزي خريد که نامش تکتم و در عقل و دين بهترين زنان بود و به حميده خاتون احترام بسيار مي نمود و درحضورش نمي نشست.
پس حميده به فرزندش حضرت موسي کاظم (عليه السلام) گفت:
پسرم! من تا حال کنيزي بهتر از تکتم نديده ام و شکي ندارم که اگر نسلي از براي او باشد به زودي خدا آن را ظاهر کند و من او را به تو بخشيدم. پس سفارش کن که به او نيکي کنند.
چون حضرت رضا متولد شد آن جناب نجمه را طاهره ناميد. (2)
همچنين علي بن ميثم از پدرش روايت کرده که چون حميده (مادر امام موسي کاظم عليه ال