بنابه تحقيقي در بريتانيا، ايرانيان باستان اولين بشرهايي بودهاند که از گازهاي شيميايي در جنگ استفاده کرده اند.
يک محقق بريتانيايي گفته است که شواهدي را کشف کرده است که امپراطوري ايران در قرن سوم ميلادي در جنگ با روميها از گازهاي سمي در شهر "دورا" - واقع در شرق سوريه کنوني- استفاده کرده است.
اين نظريه بر اساس بقاياي حدود 20 سرباز رومي که در زير ديوار اين شهرکشف شده اند، مطرح شده است.
بقاياي کشف شده در زير ديوار دورا نشان ازآن دارد که ازگازهاي سمي براي محاصره اين شهر استفاده شده.
بقاياي کشف شده در نشست سالانه موسسه باستان شناسي آمريکا به نمايش گذاشته شد.
تحقيق جديد نشان ميدهد که ايرانيان باستان براي ورود به شهر دورا در زير ديوار آن يک نقب حفر کرده بودند.
سايمون جيمز، باستان شناس از دانشگاه لستر انگلستان، ميگويد آنها همچنين قير و سنگ سولفور آتش زده بودند تا گازهاي پر تراکم سمي توليد کنند.
او افزود که دودکشهاي زيرزميني احتمالا به توليد و توزيع اين گازهاي مرگ آور کمک کرده است.
روميها ظاهرا براي جلوگيري از محاصره اين شهر نقب خودشان را حفر کرده بودند. دهانه دو نقب در زير زمين با يکديگر تلاقي پيدا ميکرده است.
سايمون جيمز ميگويد: " ايرانيان باستان برايکشتن 20 مرد در فضايي به ارتفاع يا پهناي کمتر از 2 متر و طول يازده متر به سربازان فوق بشر نياز داشتهاند اما اين کار را با گازهاي سمي در عرض چند دقيقه انجام دادهاند."
دکتر جيمز ميگويد: "سربازان رومي کشف شده در محل تلاقي دو نقب در زير زمين با دودهاي سمي مواجه و در عرض چند ثانيه بيهوش شده اند و ظرف چند دقيقه مرده اند."
حفاريها نشان داده است که اجساد سربازان رومي توسط دشمنانشان در نزديکي محل تلاقي نقبها و در محل ورود به نقب روميها انباشته شده بودند تا پيش از آتش زدن تونل براي ورود به آن ايجاد سد کرده باشند.
باستان شناس بريتانيايي ميگويد: "شواهد باستان شناسي به دست آمده در شهر دورا به روشني نشان ميدهد که ايرانيان دوره ساساني به اندازه روميها در محاصره کردن شهرها به عنوان روشي در جنگ، مهارت داشته اند."
شواهد همچنين ثابت ميکند که ايرانيان باستان با هدف فرو ريخته شدن ديوار شهر دورا و همچنين برج که کنار آن بوده به حفر نقب دست زدهاند.
با اين که نقب ايرانيان باعث نشده که ساختار اين ديوار فرو بريزد، مهاجمان سرانجام دورا را تصرف ميکنند.
با اين حال، اين که ايرانيان باستان چگونه توانستهاند وارد اين شهر بشوند هنوز هم يک راز به حساب ميآيد چون جزئيات عمليات محاصره در شواهد تاريخي به جاي مانده کشف نشده است.
دورا مدتي بعد از تصرف رها شده و ساکنان آن توسط ايرانيان باستان کشته يا به امپراطوري ايران منتقل شدهاند.
در سال 1920 بخشي از بقاياي اين شهر که در شرايط خوبي مانده بوده است توسط سربازان هندي که تلاش داشتهاند در کنار ديوار دورا سنگرهاي دفاعي ايجاد کنند، از زير زمين بيرون آورده شد.
اسکلت شهر دورا در دهههاي بيست و سي ميلادي توسط محققان فرانسوي و آمريکايي کشف شد.